Beweegredenen en impact 1op1 zorg bij mensen met een verstandelijke beperking

Het verkennend, wetenschappelijk onderzoek richt zich op de verschillende aspecten van 1op1 zorg bij mensen met een verstandelijke beperking en een zeer intensieve ondersteuningsbehoefte. Deze manier begeleiden wordt steeds vaker toegepast in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking en probleemgedrag. Wetenschappelijke kennis over de effectiviteit en werkzame factoren is er nog weinig. Daarom onderzoekt CCE in 2024 in samenwerking met Ipse de Bruggen en Universiteit Leiden de beweegredenen om impact 1op1 zorg in te zetten en de impact hiervan op cliënten én zorgverleners.

Bij 1op1 zorg wordt een cliënt voor het overgrote gedeelte van de dag begeleid door één vaste begeleider, waarbij deze begeleider er alleen voor deze persoon is. Deze manier van begeleiden, met als doel optimale zorg te kunnen bieden, wordt steeds vaker ingezet en is kostbaar. Op dit moment is echter niet duidelijk wat precieze redenen zijn op 1op1 zorg in te zetten. Dat maakt dat professionals en zorgorganisaties weinig handvatten hebben om onderbouw een afweging te kunnen maken over de toepassing. Daarnaast is weinig kennis beschikbaar over of 1op1 zorg meerwaarde heeft op de kwaliteit van leven van de cliënt, en in welke mate. Dit terwijl de impact op het leven van de cliënt en de begeleider groot is.

Impact op cliënt en begeleider 

Het onderzoek richt zich daarom op het verkrijgen van inzicht in de aanleiding(en) voor 1op1 zorg, de impact ervan op de kwaliteit van leven van cliënten en op de gevolgen ervan op het welzijn van begeleiders? Het bieden van 1op1 zorg binnen een zorgteam, betekent namelijk iets voor de organisatie binnen een zorginstelling en het werkklimaat op een afdeling. Ook richt het onderzoek zich op manieren om 1op1 zorg af te bouwen en alternatieven voor 1op1 zorg.

Door de toename van 1op1 zorg, hebben zorgprofessionals van zowel zorgaanbieders en CCE veel kennis en kunde opgedaan rondom 1op1 zorg. In consultaties leerde CCE daarbij ook veel van betrokken verwanten. Die verschillende ervaringen zijn tot nu toe weinig expliciet gemaakt. Het onderzoek brengt daar verandering in.

Onderzoek en opbrengsten 

Het onderzoek bestaat uit:  

• Literatuurstudie m.b.t. 1op1 zorg nationaal en internationaal.
• Zorg data exploratie.
• Enquête onder CCE-coördinatoren.   
• Interviews rondom 5 casussen waar 1op1 zorg wordt ingezet.   
• Interviews rondom 5 casussen waar 1op1 zorg is afgebouwd.   

Het onderzoek leidt tot een wetenschappelijk artikel en een praktisch afwegingskader. Daarin staan in factoren beschreven die leiden tot het kiezen voor 1 op 1 zorg, hoe 1op1 zorg wel en niet bijdraagt aan kwaliteit van leven, het stellen van doelen bij 1op1 zorg, het evalueren van 1op1 zorg en het afbouwen van 1op1 zorg.   

Het onderzoek is samenwerking tussen CCE, Ipse de Bruggen en de Universiteit Leiden en wordt uitgevoerd in 2024. Een klankbordgroep van verschillende organisaties, experts en ervaringsdeskundigen denkt kritisch mee over de richting en opbrengsten van het onderzoek.