Andere interventies bij zelfverwonding

De keuze voor interventies om zelfverwonding te verminderen wordt voor een groot deel ingegeven door verklaringen in de idiografische theorie. De factoren die daar genoemd worden, zoals oorzaken of elementen die het gedrag in stand houden, worden met de interventies aangepakt, als deze te beïnvloeden zijn.

 

Evidence-based interventies bij zelfverwonding



Effectiviteit

Ogenschijnlijk staat de hier voorgestelde aanpak van zelfverwonding op gespannen voet met de nadruk die tegenwoordig wordt gelegd op 'evidence-based' interventies. Immers, effectiviteit van een interventie wordt bepaald door de mate waarin het probleem – zoals het symptoom, de ziekte, de zelfverwonding – wordt verminderd. In de beschreven aanpak ligt de nadruk juist op de centrale rol die de idiografische theorie speelt bij het bepalen van interventies.

 

Klinisch oordeel

Evidence-based werken is meer dan alleen de keuze maken voor de meest effectieve interventie. Dit is slechts één onderdeel ervan. Een belangrijk ander onderdeel van evidence-based interventies is het klinisch oordeel. En juist dit klinisch oordeel zit verwerkt in de idiografische theorie. Op basis hiervan kunnen interventies worden gekozen die niet als effectief voor zelfverwondend gedrag in de wetenschappelijke literatuur zijn terug te vinden. Een goed voorbeeld hiervan is de interventie van een minder 'overvragende begeleidingsstijl', omdat te veel overvraging leidt tot stress en meer zelfverwonding.

 

Wens van de cliënt

De derde onderdeel van evidence-based interventies is de wens van de cliënt. Iedere interventie moet in gesprek met de cliënt of zijn vertegenwoordigers worden gekozen en uitgevoerd.

 

Leertheoretische principes

Omdat of ondanks dat effectiviteit één van de drie onderdelen is van evidence-based werken, is het belangrijk te weten welke interventies als effectief aangeduid mogen worden. Effectieve interventies vormen een vrij eenvormige groep. Deze zijn allen gebaseerd op leertheoretische principes (Applied Behavior Analysis en Behavior Modification). Zie ook hieronder.

 

Zelfverwondinginterventies bij andere verklaringen

In Nederland worden drie verklaringen voor zelfverwonding regelmatig gebruikt. Voor deze verklaringen zijn ook interventies voorhanden.

 

Zelfverwondinginterventies gerelateerd aan emotionele ontwikkeling

Interventies die hierbij horen doen een poging de emotionele ontwikkeling (weer) op gang te brengen. Hiervoor zijn diverse trainingen, stimulatieprogramma's en therapieën beschikbaar.
 

Zie bijvoorbeeld Došen, A. (2014). Psychische stoornissen, verstandelijke beperking en probleemgedrag, Koninklijke van Gorcum B.V., Utrecht.

 

Zelfverwondinginterventies gerelateerd aan gehechtheid en stress

Er zijn diverse therapieën gericht op gehechtheid:

Integratieve Therapie voor Gehechtheid en Gedrag (ITGG) op website van Nederlands Jeugdinstituut

'Hechten met Theraplay', videopresentatie van Marja Appel op CCE Podium

Leertheoretische interventies in boek 'Zelfverwonding'