Geen gadgets, maar werkende interventies

Als ervaren CCE-coördinator heb ik in de afgelopen jaren heel wat initiatieven om de kwaliteit van bestaan van cliënten in de gehandicaptenzorg te verbeteren voorbij zien komen. Veel daarvan is gebleven en succesvol geïncorporeerd in de praktijk van alledag. Een enkele vernieuwing is een stille dood gestorven. En ook dat is prima. Want innovatie is gebaseerd op trial and error, een proces dat alsmaar doorgaat. We pushen onszelf in de gehandicaptenzorg om onze cliënten optimaal te laten profiteren van ontwikkelingen op het gebied van wetenschap en technologie. Eén van de initiatieven op dit gebied is de Innovatie-impuls Gehandicaptenzorg (IIG). CCE is partner van IIG. Concreet betekent dit dat we in een pilot van zes consultaties, technologie als mogelijke interventie naast andere interventies onderzoeken. Als CCE-coördinator team ik dan ook sinds kort met ervaren CCE-consulenten en met nieuwe, tijdelijke IIG consulenten. De ‘gereedschapskist’, die we inzetten om vastgelopen situaties rond complexe zorgvragen, samen met betrokkenen los te wrikken, krijgt daardoor aanvulling.

Technologie als mogelijke interventie

En dat is goed nieuws. Bijvoorbeeld voor Youri, een jongen met een ernstige verstandelijke beperking en ASS. Toen de consultatieaanvraag voor Youri binnenkwam was de pilot met IIG net gestart. De situatieschets maakte duidelijk dat het niet lukte om een passende daginvulling voor Youri te vinden. De veronderstelling was dat het gebrek aan daginvulling de oorzaak zou zijn van zijn problematische gedrag: Youri sloopt alle elektrische apparaten die op zijn pad komen, van laptops tot telefoons en van tablets tot tv’s. Dit leidt niet alleen tot grote praktische problemen, er zijn ook enorme veiligheidsrisico’s aan verbonden. Voor team en ouders is duidelijk dat dit niet langer zo door kan gaan. Ze doen een consultatie-aanvraag bij CCE. Ik polste het team van IIG over deze aanvraag en ze waren het met me eens: laten we aan de betrokkenen rond Youri voorleggen om technologie als mogelijke interventie mee te nemen in deze consultatie.

Het probleem in een ander frame

Zorgprofessionals en de ouders van Youri reageerden enthousiast en gaven akkoord. Dat is natuurlijk de allereerste voorwaarde. Consultaties zijn namelijk altijd trajecten van intensieve samenwerking tussen alle betrokkenen. Als eerste stap besloten we de ‘sloopdrift’ van Youri in een ander frame te plaatsen. Zou het zo kunnen zijn dat hij niet sloopt om het slopen, uit verveling, maar juist omdat hij een zekere onderzoeksdrift heeft? Dat hij uitdaging ziet in het uit elkaar halen van elektrische apparaten? En als dat zo is, welke veilige alternatieven kunnen we hem dan bieden? En kunnen die alternatieven een bijdrage leveren aan een duurzaam betere kwaliteit van Youri’s bestaan? Met die vragen in het achterhoofd wordt in deze consultatie nu onder andere onderzocht of het mogelijk is om een instrument voor Youri te ontwikkelen dat voldoende uitdaging biedt, en tegelijkertijd relatief eenvoudig ook weer in elkaar gezet kan worden.

Niet alleen de gereedschapskist, ook de mindset

De antwoorden op die onderzoeksvragen zijn er nog niet. We zitten pas in de beginfase van de consultatie. Maar dit voorbeeld geeft wel aan dat nieuwe interventies introduceren, ook ruimte biedt aan een nieuwe manier van kijken. Het anders framen van een vraag vind ik daar een mooi voorbeeld van. We zijn een consultatietraject gestart dat voldoet aan alle eisen die we daaraan stellen: we kijken breed naar de context van de cliënt. We zijn niet op zoek naar geinige gadgets als snelle ‘oplossing’ voor een vraagstuk, maar naar duurzaam werkzame interventies. En ondanks dat ik nog maar kort bezig ben in deze nieuwe samenwerking met IIG, merk ik dat technologie zich al stevig genesteld heeft in mijn kijk op consultaties. En dat is precies zoals ik de pilot met IIG zie: onderzoeken of we de manier van kijken vanuit technologisch perspectief, die zo aanvullend is op CCE’s visie op breed kijken naar de context, kunnen opnemen in meer consultaties.

Blik op toekomst

Daarmee wil ik overigens niet zeggen dat ‘technologie’ in alle gevallen een toegevoegde waarde heeft. Er zullen zeker ook vraagstukken blijven waarin het thema geen rol speelt. Maar laten we het wel als afweging meenemen, dat is mijn insteek. Voer voor evaluaties, dat is nu al duidelijk!

Het consultatietraject rond Youri loopt naar verwachting nog enkele maanden door. Inmiddels zijn ook vijf andere trajecten gestart en hopen we aan het einde van het jaar een eerste beeld van de opbrengsten van de samenwerkingspilot van IIG en CCE te hebben. Daar zijn wij natuurlijk niet alleen benieuwd naar, maar zeker ook de zorgprofessionals en de verwanten. Vooruitlopend op de evaluatie kan ik nu al stellen dat de pilot voor mij persoonlijk ertoe heeft geleid dat de interventie-optie ‘technologie’, blijvend een plekje in de gereedschapskist heeft. En dat ervaar ik als een verrijking van mijn instrumentarium.

*Om privacy redenen is de naam Youri een gefingeerde naam.