Promotieonderzoek: deel 3

In haar promotieonderzoek doet Vanessa Olivier-Pijpers, science practioner bij CCE, onderzoek naar de invloed van de organisatiecontext op vastlopende situaties van probleemgedrag in de gehandicaptenzorg. In het derde deel van het onderzoek staat het perspectief van bewoners en cliëntvertegenwoordigers centraal. De resultaten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in verschillende (wetenschappelijke) tijdschriften in binnen- en buitenland.

Conclusies

Dit onderzoek is een van de weinige onderzoeken, die ingaat op de wijze waarop bewoners en cliëntvertegenwoordigers de rol van de organisatiecontext ervaren bij probleemgedrag door bewoners met een verstandelijke beperking. De perspectieven van bewoners en cliëntvertegenwoordigers geven duidelijk aan dat sommige organisatiefactoren - zoals personeelsverloop en onvoldoende financiën - negatieve effecten kunnen hebben op de wisselwerking tussen bewoners, medewerkers en familieleden, met als gevolg meer probleemgedrag.

Andere organisatiefactoren - zoals gedeelde visie, competente medewerkers, en positieve normen en waarden bij begeleiders - kunnen het handelen van medewerkers juist positief beïnvloeden in de begeleiding en behandeling van probleemgedrag door bewoners met een verstandelijke beperking. Ten slotte blijkt de ecologische theorie behulpzaam te zijn in het inzichtelijk krijgen van de invloed van de organisatiecontext op probleemgedrag door bewoners met een verstandelijke beperking.

Opbouw promotieonderzoek

Om meer zicht te krijgen op (de invloed van) de organisatiecontext is het promotieonderzoek uit vijf delen opgebouwd. Het eerste deel was een literatuuronderzoek, dat gepubliceerd is in NTZ. Het tweede deel was het kwalitatief onderzoek onder managers, gedragskundigen en teamleiders. De onderzoekers hebben nu ook een derde publicatie geschreven naar aanleiding van interviews met cliënten en cliëntvertegenwoordigers. Daarnaast worden twee organisaties in de verstandelijk gehandicaptenzorg gevolgd die samenwerken met CCE. Ten slotte zal er in de loop van dit jaar een meer kwantitatief onderzoek plaatsvinden.

CCE en Probleemgedrag in Context

Bij CCE kunnen zorgprofessionals en anderen terecht voor expertise over ernstig en aanhoudend probleemgedrag. Het gaat om probleemgedrag bij personen met blijvende stoornissen en beperkingen (bijv. mensen met verstandelijke beperkingen, autisme, dementie of niet-aangeboren hersenletsel).

CCE ziet probleemgedrag als gedrag dat ontstaat doordat er iets niet goed gaat tussen de persoon (met zijn specifieke kwetsbaarheden) en zijn omgeving. Er is sprake van een negatieve interactie. CCE ziet probleemgedrag niet als onderdeel van bepaalde aandoeningen, maar als gedrag dat ontstaat in interactie met mensen en/of andere aspecten in de context. Dat noemen we ‘Probleemgedrag in Context’.